1. Ngũ cốc và thực phẩm có đường
Những người bị mụn có xu hướng tiêu thụ nhiều lượng carbohydrate tinh chế hơn những người ít hoặc không có.
Thực phẩm giàu carbohydrate bao gồm:
- Bánh mì, bánh quy giòn, ngũ cốc hoặc các món tráng miệng làm bằng bột mì trắng
- Mì ống làm bằng bột mì trắng
- Cơm trắng và bún
- Nước ngọt và đồ uống có đường khác
- Chất làm ngọt như đường mía, siro cây phong, mật ong.
Một nghiên cứu cho thấy những người thường xuyên tiêu thụ nhiều đường có nguy cơ phát triển mụn cao hơn 30%, trong khi những người thường xuyên ăn bánh ngọt và bánh ngọt có nguy cơ cao hơn 20%. Nguy cơ gia tăng này có thể được giải thích là do ảnh hưởng của carbohydrate tinh chế đối với lượng đường trong máu và lượng insulin.
Carbohydrate tinh chế được hấp thụ nhanh chóng vào máu, làm tăng nhanh lượng đường trong máu. Khi lượng đường trong máu tăng lên, nồng độ insulin cũng tăng lên để giúp đưa lượng đường trong máu ra khỏi máu và vào tế bào. Tuy nhiên, lượng insulin cao sẽ không tốt cho những ai bị mụn.
Insulin làm cho nội tiết tố androgen hoạt động mạnh hơn và làm tăng yếu tố tăng trưởng giống insulin 1 (IGF-1). Điều này góp phần vào sự phát triển của mụn bằng cách làm cho các tế bào da phát triển nhanh hơn và bằng cách thúc đẩy sản xuất bã nhờn.
Mặt khác, chế độ ăn có lượng đường thấp, không làm tăng đột ngột lượng đường trong máu hoặc nồng độ insulin, có liên quan đến việc giảm mức độ nghiêm trọng của mụn.
>>> Đọc thêm: Top 5 kem điều trị nám tốt được bác sĩ da liễu lựa chọn
2. Các sản phẩm từ sữa
Nhiều nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ giữa các sản phẩm sữa và mức độ nghiêm trọng của mụn trứng cá ở thanh thiếu niên. Những người trẻ tuổi thường xuyên uống sữa hoặc ăn kem có nguy cơ bị cao gấp 4 lần.
Sữa được biết là làm tăng mức insulin, không phụ thuộc vào tác dụng của nó đối với lượng đường trong máu, có thể làm trầm trọng thêm mức độ nghiêm trọng của mụn trứng cá. Sữa bò cũng chứa các axit amin kích thích gan sản xuất nhiều IGF-1 hơn, có liên quan đến sự phát triển của mụn trứng cá. Mặc dù có suy đoán về lý do tại sao uống sữa có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mụn trứng cá, nhưng vẫn chưa rõ liệu sữa có đóng vai trò trực tiếp hay không.
3. Thức ăn nhanh
Mụn trứng cá có liên quan mật thiết đến việc ăn một chế độ ăn uống kiểu phương Tây giàu calo, chất béo và carbohydrate tinh chế. Đồ ăn nhanh, chẳng hạn như bánh mì kẹp thịt, cốm, xúc xích, khoai tây chiên, nước ngọt và sữa lắc, là những món chính trong chế độ ăn uống điển hình của phương Tây và có thể làm tăng nguy cơ bị mụn.
Một nghiên cứu trên 5.000 thanh thiếu niên và thanh niên Trung Quốc cho thấy chế độ ăn giàu chất béo có liên quan đến việc tăng 43% nguy cơ phát triển mụn. Thường xuyên ăn thức ăn nhanh làm tăng nguy cơ lên 17%. Một nghiên cứu riêng biệt trên 2.300 đàn ông Thổ Nhĩ Kỳ cho thấy thường xuyên ăn bánh mì kẹp thịt hoặc xúc xích có liên quan đến việc tăng 24% nguy cơ phát triển mụn.
Không rõ tại sao ăn thức ăn nhanh có thể làm tăng nguy cơ phát triển mụn, nhưng một số nhà nghiên cứu đề xuất rằng nó có thể ảnh hưởng đến biểu hiện gen và thay đổi nồng độ hormone theo cách thúc đẩy sự phát triển của mụn.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là hầu hết các nghiên cứu về thức ăn nhanh và mụn đều sử dụng dữ liệu tự báo cáo. Loại nghiên cứu này chỉ cho thấy các kiểu thói quen ăn kiêng và nguy cơ gây mụn trứng cá chứ không chứng minh được rằng thức ăn nhanh gây ra mụn.
4. Thực phẩm giàu chất béo Omega-6
Chế độ ăn uống có chứa một lượng lớn axit béo omega-6 có liên quan đến việc tăng mức độ viêm và mụn trứng cá. Điều này có thể là do chế độ ăn của người phương Tây chứa một lượng lớn ngô và dầu đậu nành, những loại thực phẩm giàu chất béo omega-6, và ít thực phẩm chứa chất béo omega-3, như cá và quả óc chó.
Sự mất cân bằng axit béo omega-6 và omega-3 này đẩy cơ thể vào tình trạng viêm nhiễm, có thể làm trầm trọng thêm mức độ nghiêm trọng của mụn. Ngược lại, bổ sung axit béo omega-3 có thể làm giảm mức độ viêm và đã được chứng minh là làm giảm mức độ nghiêm trọng của mụn trứng cá.
5. Sô cô la
Sôcôla đã được cho là nguyên nhân gây mụn trứng cá từ những năm 1920, nhưng cho đến nay vẫn chưa có sự nghiên cứu nào chứng minh điều đó. Một số cuộc khảo sát không chính thức đã liên hệ việc ăn sô cô la với việc tăng nguy cơ phát triển mụn, nhưng điều này không đủ để chứng minh rằng sô cô la gây ra mụn.
Một nghiên cứu gần đây hơn cho thấy những người đàn ông bị mụn tiêu thụ 25 gam sô cô la đen 99% mỗi ngày đã tăng số lượng tổn thương do mụn chỉ sau hai tuần.
Chính xác lý do tại sao sô cô la có thể làm tăng mụn là không rõ ràng, mặc dù một nghiên cứu cho thấy rằng ăn sôcôla làm tăng khả năng phản ứng của hệ thống miễn dịch đối với vi khuẩn gây mụn, điều này có thể giúp giải thích những phát hiện này. Mặc dù nghiên cứu gần đây cho thấy mối liên hệ giữa việc tiêu thụ sôcôla và mụn trứng cá, nhưng vẫn chưa rõ liệu sô cô la có thực sự gây ra mụn hay không.
6. Bột Whey Protein
Whey protein là một loại thực phẩm bổ sung phổ biến trong chế độ ăn uống. Nó là một nguồn phong phú của các axit amin leucine và glutamine. Các axit amin này làm cho các tế bào da phát triển và phân chia nhanh chóng hơn, có thể góp phần hình thành mụn trứng cá.
Các axit amin trong whey protein cũng có thể kích thích cơ thể sản xuất lượng insulin cao hơn, có liên quan đến sự phát triển của mụn trứng cá. Một số nghiên cứu điển hình đã báo cáo mối liên hệ giữa việc tiêu thụ whey protein và mụn trứng cá ở các vận động viên nam.
7. Các thực phẩm dễ gây kích ứng
Người ta cho rằng, về gốc rễ của nó, mụn trứng cá là một căn bệnh viêm nhiễm. Điều này được hỗ trợ bởi thực tế là các loại thuốc chống viêm, như corticosteroid, là phương pháp điều trị hiệu quả đối với mụn trứng cá nặng và những người bị mụn trứng cá có mức độ cao của các phân tử gây viêm trong máu. Nhạy cảm với thực phẩm xảy ra khi hệ thống miễn dịch của bạn xác định nhầm thực phẩm là mối đe dọa và khởi động một cuộc tấn công miễn dịch chống lại nó.
Điều này dẫn đến mức độ cao của các phân tử chống viêm lưu thông khắp cơ thể, có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mụn trứng cá. Vì có vô số loại thực phẩm mà hệ thống miễn dịch của bạn có thể phản ứng lại, nên cách tốt nhất để tìm ra các yếu tố khởi phát là hoàn thành chế độ ăn kiêng dưới sự giám sát của chuyên gia dinh dưỡng.
8. Nên ăn gì để hạn chế mụn trứng cá?
Mặc dù các loại thực phẩm ở trên có thể góp phần vào sự phát triển của mụn trứng cá, nhưng có những loại thực phẩm và chất dinh dưỡng khác có thể giúp giữ cho làn da của bạn thông thoáng. Bao gồm các:
- Axit béo omega-3: Omega-3 có khả năng chống viêm và tiêu thụ thường xuyên có liên quan đến việc giảm nguy cơ phát triển mụn.
- Probiotics: Probiotics thúc đẩy một đường ruột khỏe mạnh và hệ vi sinh vật cân bằng, có liên quan đến việc giảm viêm và giảm nguy cơ phát triển mụn trứng cá.
- Trà xanh: Trà xanh có chứa polyphenol có tác dụng giảm viêm và giảm sản xuất bã nhờn. Các chất chiết xuất từ trà xanh đã được chứng minh là làm giảm mức độ nghiêm trọng của mụn trứng cá khi thoa lên da.
- Củ nghệ: Củ nghệ có chứa chất curcumin polyphenol chống viêm, có thể giúp điều chỉnh lượng đường trong máu, cải thiện độ nhạy insulin và ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây mụn, có thể làm giảm mụn trứng cá.
- Vitamin A, D, E và kẽm: Những chất dinh dưỡng này đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe của da và hệ miễn dịch, đồng thời có thể giúp ngăn ngừa mụn trứng cá.
Chúng ta không cần thiết phải tránh hoàn toàn tất cả các loại thực phẩm có liên quan đến mụn trứng cá mà nên tiêu thụ chúng cân bằng với các loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng khác đã được nêu ra ở trên.
Bạn cũng có thể tìm đến sự tư vấn với một chuyên gia dinh dưỡng để có có một sức khỏe tốt hoặc các trung tâm chăm sóc da như Lady’s House để được tư vấn về tình trạng da hiện tại để tránh mụn nổi, tái phát nhé.